بررسی جنبه های از بیولوژی علف هرز مهاجم خربزه وحشی (cucumis melo)

خربزه وحشی علف هرزی یکساله و مهاجم از خانواده کدوئیان می باشد. این علف هرز با رشد رونده و سریع خود باعث کاهش رشد و عملکرد گیاهان زراعی همچون سویا می شود. به منظور بررسی بیولوژی c.melo چندین آزمایش در آزمایشگاه و مزرعه تحقیقاتی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان طی سالهای90 تا 91 انجام شد. آزمایش های مزرعه ای شامل تعیین دماهای کاردینال، بررسی دمای متناوب، اثر نور، اثر تنش های غیر زیستی همچون سرما، گرما، شوری، خشکی و غرقابی بود و آزمایش های مزرعه ای شامل بررسی پایداری بذور در خاک، اثر عمق بر سبز شدن، تولید بذر و فنولوژی بود. نتایج حاصل از تعیین دماهای کاردینال نشان داد که دمای پایه، بهینه و حداکثر علف هرز خربزه وحشی به ترتیب 20، 35 و 45 درجه سانتی گراد بود. خربزه وحشی در دمای متناوب 20/30 و 25/35 (شب/روز) دارای بیشترین سرعت و درصد جوانه زنی بود و در تاریکی و روشنایی جوانه زنی یکسانی داشت. این علف هرز توانست در دامنه وسیعی از ph جوانه بزند ولی در ph اسیدی 5 درصد جوانه زنی بالاتری نسبت به 8 و 9 داشت. با افزایش تنش شوری و خشکی جوانه زنی بذور خربزه وحشی به تدریج کاهش یافت و آستانه تحمل به شوری و خشکی در مرحله جوانه زنی به ترتیب برابر با 8/0- مگاپاسگال و 6- بار بود. تاثیر افزایش شوری بر دمای بهینه بیشتر از خشکی بود. خربزه وحشی در 23 امین ماه بعد از دفن بذور در عمق کاشت جوانه زنی آنها به نصف رسید. میزان مرگ و میر بذور خربزه وحشی در دماهای بالا بسته به مدت زمان قرار گیری در آن دماها و نوع دما متفاوت بود. میزان سبز شدن خربزه وحشی همچون سایر علف های هرز در عمق های سطحی بیشتر از عمق های زیاد بود. تا سه ماه غرقابی بذر خربزه وحشی در جوانه زنی آنها تغییری مشاهده نشد و از ماه چهارم جوانه زنی کاهش یافت. بذور خربزه وحشی به دماهای یخبندان تحمل زیادی داشتند بطوری که بعد از 48 ساعت در دمای 10- درجه سانتی گراد دارای بیش از 90 درصد جوانه زنی بود. درجه روز لازم برای تکمیل دوره رشد این علف هرز، بسته به تاریخ کاشت آنها بین 300 تا 700 درجه روز بود. میزان تولید بذر در تاریخ های مختلف بسته به اندازه گیاه و طول دوره رشد آنها متفاوت بود. بیشترین و کمترین میوه و بذر تولید شده به ترتیب در تاریخ کاشت دوم (2 اردیبهشت) و هفتم (25 مرداد) مشاهده شد. صفات اندازه گیری شده در رابطه با باروری گیاه در دو سال آزمایش شده و در کشت خالص و کشت همراه با گیاه زراعی سویا متفاوت بود. بیشترین اندازه میوه، تعداد میوه و بذر در کشت خالص خربزه وحشی بدست آمد.